Koło PTTK „Traper”

Koło PTTK „Traper” w Głównym Urzędzie Statystycznym powstało 15 lat temu z inicjatywy Floriana Ruszkowskiego i Krzysztofa Tarnowskiego. Założenia programowe miały na celu głębszą integrację środowiska statystycznego poprzez uczestnictwo w niedrogich imprezach turystycznych ukierunkowanych na szersze poznanie walorów krajoznawczo-historycznych Polski, Mazowsza oraz Warszawy. Po kilkumiesięcznej akcji informacyjnej program spełnił oczekiwania grupy inicjatywnej pracowników urzędu tym bardziej, że stanowił uzupełnienie skromnej oferty turystycznej służb socjalnych. Po otrzymaniu zgody kierownictwa GUS w dniu 30 kwietnia 2003 powołano Koło PTTK "Traper" organizacyjnie należące do Oddziału PTTK „Mazowsze”, które w chwili powstania liczyło 12 członków. 

Na koniec 2003 do Koła należało 22 członków i od tego czasu ich liczba systematycznie rosła. W 2011 przekroczyła 40 osób i ten stan utrzymuje się do chwili obecnej. Na koniec 2017 Koło liczyło 44 członków. Większość to pracownicy resortu statystyki, ale jest też kilka osób wywodzących się z grona sympatyków, bowiem „Traper” ma charakter otwarty. Wraz z upływem czasu w sposób naturalny rośnie wiek naszych członków. W pierwszych latach działalności notowano przewagę osób aktywnych zawodowo, a od 2012 większość stanowią emeryci. 

Siedzibą Koła jest GUS, ale nie ma wydzielonego pomieszczenia na swoją działalność. Członkowie Zarządu w swoich pokojach służbowych zajmują się sprawami organizacyjno-informacyjnymi „Trapera”, wykonując przede wszystkim obowiązki zawodowe. Wiadomo, że czasami bywa to kolizyjne. Od kilkunastu lat dużym ułatwieniem w szybkiej wymianie informacji dotyczących nie tylko Koła, ale również PTTK jest wydzielenie w folderach publicznych GUS katalogu PTTK. Dodatkowo w 2016 w sieci Intranet urzędu na witrynie Sport i Rekreacja utworzono zakładkę „Koło PTTK Traper”. Uprawnieni członkowie Zarządu mogą zamieszczać tam wiadomości o planowanych wycieczkach, zebraniach, publikować sprawozdania i zdjęcia z imprez turystycznych i inne zawiadomienia. Tym samym informacje docierają błyskawicznie do szerokiego grona pracowników resortu statystyki. 

Zgodnie z początkowym założeniem organizowanie niedrogich imprez i wycieczek krajoznawczo-historycznych jest podstawą działalności Koła. Są to głównie wycieczki autokarowe (1-3 dniowe), piesze i rzadziej rowerowe. Ich programem i realizacją zajmują się od lat osoby z Zarządu. Sporadycznie włączają się w przygotowanie niektórych imprez (głównie po Warszawie i okolicach) inni członkowie Koła.. Jak to statystycy, zestawiliśmy – sięgając do archiwum i kroniki – nasze wycieczki organizowane w latach  2003-2017 i okazało się że było ich blisko 160 (może więcej, ale wcześniej nie robiono szczegółowych zestawień).

Wycieczki autokarowe cieszą się największą popularnością i frekwencją. Na przestrzeni 15 lat „Traper” zorganizował ich ponad 50. Korzystaliśmy w większości z usług przewodnickich naszych kolegów z terenowych oddziałów PTTK, a gdy to było niemożliwe, wyszukiwaliśmy przewodników miejscowych z dobrą znajomością zaplanowanej trasy. Programy były tak układane, by w zależności od liczby dni można było zobaczyć jak najwięcej ciekawych miejsc w regionie. Z większych miast zwiedziliśmy: Poznań, Kraków, Łódź, Wrocław, Trójmiasto, Białystok, Rzeszów, Bydgoszcz, Zieloną Górę, Toruń, Częstochowę, Kielce, Wałbrzych, Gniezno, Elbląg i Zamość. 

Z mniejszych, ale wartych zobaczenia pod względem historycznym i zabytkowym miejscowości odwiedziliśmy m.in. Sandomierz i Baranów Sandomierski, Ostrów Lednicki, Biskupin i Kruszwicę, Janowiec i Kazimierz Dolny, Łańcut i Leżajsk, Frombork, Ciechanów i Opinogórę, Łowicz i Walewice, Tykocin, Supraśl i Choroszcz, Rogalin i Kórnik, Książ k Wałbrzycha, Świdnicę, Kurozwęki i wiele innych.

Zobaczyliśmy też szereg ciekawych, ale rzadziej odwiedzanych obiektów i miejscowości z Kanonu Krajoznawczego Polski, m.in. Ląd k. Konina – pocysterski zespół klasztorny, Puszczykowo – Muzeum Arkadego Fiedlera, Tarnowskie Góry – kopalnia srebra i sztolnia „Czarnego Pstrąga”, Wenecja k. Żnina – Muzeum Kolei Wąskotorowej, Fojutowo k. Tucholi – akwedukt, Piątek k. Łęczycy – pomnik geometrycznego środka Polski, Janów Podlaski – stadnina koni, Szydłów – zespół miejski, Ujazd – ruiny zamku Krzyżtopór, Wąchock – zespół klasztorny Cystersów no i pomnik Sołtysa, Chojnice – zabudowa miasta, popłynęliśmy też kanałem Ostródzko-Elbląskim.

Ze względu na urzędniczy charakter pracy (niesprzyjający ruchowi) i codzienne życie w dużej aglomeracji staraliśmy się tak planować wycieczki, by można było jak najwięcej pobyć na łonie przyrody w nieskażonym środowisku. I tak udało nam się powędrować po następujących parkach narodowych: Biebrzańskim – wielokrotnie, Roztoczańskim, Narwiańskim, Poleskim, Kampinoskim, Świętokrzyskim, Ojcowskim i Borach Tucholskich. Oprócz tego byliśmy też w urokliwych przyrodniczo zakątkach, parkach i rezerwatach jak: park Mużakowski, Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich, arboretum w Rogowie, silvarium w Poczopku k/Krynek, arboretum w Kopnej Górze, rezerwat „Niebieskie Źródła” w Tomaszowie Mazowieckim, rezerwat „Kręgi Kamienne” w Odrach k/Czerska, rezerwat „Czartowe Pole” w Hamerni k. Suśca, rezerwat „Szumy nad Tanwią” na Roztoczu i wiele innych.

Wycieczek pieszych zorganizowaliśmy ponad 60. Cieszyły się dużą frekwencją zwłaszcza w początkowych latach funkcjonowania Koła. Z podmiejskich miejscowości, do których łatwo było dotrzeć odwiedziliśmy m.in. Anin, Żyrardów, Jabłonnę, Twierdzę Modlin, Otwock, Pruszków, Ossów, Sulejówek, Radzymin, Otrębusy, wielokrotnie Konstancin, Łomianki, Babice, Lipków, Izabelin i Laski. Popłynęliśmy też statkiem do Serocka. Na dłuższe trasy piesze wybieraliśmy się najczęściej do Mazowieckiego i Chojnowskiego Parku Krajobrazowego, Kabat i oczywiście Puszczy Kampinoskiej. Jak wyliczyli kiedyś koledzy wielki wielbiciel Puszczy Kampinoskiej Bogdan Rybarczyk przeszedł z „Traperem” dziesiątki kilometrów szlaków. Obecnie na piesze wypady zgłasza się coraz mniej osób, na co składa się wiele przyczyn: wiek, choroby, sytuacja rodzinna itp. 

Nie zapominaliśmy o Warszawie, po której zorganizowaliśmy ponad 30 wycieczek. Chodziliśmy po Bielanach, Ursynowie, Starym Mieście, Bemowie, wzdłuż skarpy wiślanej, do ogrodów botanicznych, na stary cmentarz Powązkowski, do Olszynki Grochowskiej. Zwiedzaliśmy też pałac w Wilanowie, Zamek Królewski, Cytadelę, Politechnikę Warszawską, Pałac Kultury i Nauki, wystawę Armii Terakotowej. Każdego roku wybieraliśmy się do jakże licznych muzeów warszawskich, jak: Muzeum Narodowe, Powstania Warszawskiego, Azji i Pacyfiku, Chopina, Geologiczne, Niepodległości, Karykatury, Neonów czy Pragi. 

Wycieczek rowerowych na przestrzeni tych kilkunastu lat było ok. 20 i prawie wszystkie prowadziła Hanna Bendowska – największa miłośniczka tej formy turystyki w „Traperze”. Frekwencja nigdy nie była za wysoka, ale zawsze parę osób przejechało kilkanaście czy nawet kilkadziesiąt kilometrów, co dla zdrowia jest bezcenne, zwiedzając po drodze interesujące obiekty. Najczęściej wybierane trasy to Wisła–Cieszyca, Kabaty–Konstancin–Skolimów, Kabaty–Chylice, Kabaty–Góra Kalwaria–Czersk, Bielany–Łomianki–prom przez Wisłę, Zalesie Górne, Kępa Zawadowska, Gassy, Chojnowski Park Krajobrazowy–Zimne Doły, Wawer, Rembertów, Józefów i inne.

Za wyróżniającą się w Oddziale PTTK „Mazowsze” działalność w zakresie czynnej turystyki i krajoznawstwa jego Zarząd przyznał Kołu „Traper” dyplom uznania. Wartym podkreślenia jest fakt, że pięciu osobom z obecnego Zarządu Koła nadano uprawnienia instruktora krajoznawstwa regionu.

Przedstawiona powyżej działalność turystyczna „Trapera” nie obrazuje jego pełnej aktywności. Od kilkunastu lat Hanna Bendowska, Joanna Prażmo, Urszula Zabłocka i Bożenna Fetraś wspomagały i nadal angażują się w realizację zadań statutowych Oddziału „Mazowsze” poprzez uczestnictwo w pracach oddziałowego Sądu Koleżeńskiego, oddziałowej Komisji Rewizyjnej, Krajoznawczej, Pieszej i Fotograficznej. Bożenna Fetraś była również w XV kadencji członkiem Zarządu Oddziału, a w XVI pełniła funkcję sekretarza. Za popularyzację krajoznawstwa i społeczną aktywność wspomniane wyżej koleżanki otrzymały dyplomy uznania Oddziału „Mazowsze”, Zarządu Głównego PTTK i Marszałka Województwa Mazowieckiego.